OS Economy is een samenwerking tussen ontwerpers van Open Structures, maakbedrijven Vivalyte en Atelier Ternier en SURA en wordt gesteund door Vlaanderen Circulair.
OpenStructures?
OpenStructures (OS) is een open designsysteem, gebaseerd op omkeerbaarheid en het voortdurend evolueren en aanpassen van ontwerpen aan lokale, menselijke en materiële bronnen, contexten en specifieke noden. Objecten of onderdelen die volgens de OpenStructures methodologie werden ontworpen, maken gebruik van één gestandaardiseerd grid. Daardoor zijn de afmetingen van verbindingen, openingen, … steeds in dezelfde verhouding. Alle onderdelen zijn compatibel en losmaakbaar, wat zorgt voor een optimaal modulair en dus circulair systeem: Na levensduur kunnen producten geheel of gedeeltelijk losgemaakt worden en terug op de markt worden gebracht voor nieuwe toepassingen. Producten kunnen uitgebreid worden met nieuwe features. Herstellen wordt veel eenvoudiger door de inwisselbaarheid van de onderdelen. Het gemakkelijkst kan het systeem vergeleken worden met Lego of Meccano.
Het ontwerpsysteem zelf werd in 2007 geïnitieerd door Thomas Lommée. Meerdere ontwerpers gingen reeds aan de slag met de principes en ontwerpen heel wat onderdelen en objecten, gemaakt van lokale duurzame materialen. Deze 1600 onderdelen en 750 toepassingen (vooral meubilair) ontworpen door 330 verschillende auteurs, zijn verzameld in een open bibliotheek of database waar zowel ontwerpers als maakbedrijven kunnen uit putten voor nieuwe producten of ontwerpen kunnen toevoegen. Vaak gaan de maakbedrijven ook zelf aan de slag met de onderdelen of de OS-methodiek.
Het circulaire OS-systeem kan pas echte impact genereren als het ingang vindt in een grotere markt. Daarom moeten maakbedrijven gestimuleerd worden om deel uit te maken van het groeiende OS-ecosysteem. De maakbedrijven zelf, maar ook de ontwerpers, verdelers, retailers, leveranciers van andere productonderdelen, … moeten via demonstraties overtuigd worden dat het systeem voldoende compatibel, toegankelijk, rendabel en interessant is. Een OS-label kan bijdragen aan de kwaliteitsgarantie en de herkenbaarheid.
Om het circulair potentieel ook te benutten, moeten OS-producten ook anders dan ‘lineair’ vermarkt worden.
Het circulair ontwerpen is slechts het begin van een volwaardig circulair ecosysteem. OS-producten die na levensduur op de afvalberg belanden, hebben geen nut. Een passend businessmodel voor zowel ontwerpers, maakbedrijven en eventuele andere spelers, is de nog ontbrekende schakel. Voor de eindgebruiker moet duidelijk zijn dat hergebruik, herstel, adaptatie, terugname of uitbreiden van een onderscheidend belang zijn tegenover klassieke producten.
Het project demonstreert twee cases bij Vlaamse maakbedrijven die een OS productonderdeel (ledbuis) en een OS productenfamilie (Pyloon) ontwikkelen, op de markt brengen en vervolgens kunnen samenbrengen, uitbreiden, herstellen of repareren. Atelier Ternier en Vivalyte zullen de OpenStructures-methode gebruiken om producten of gebruiksvoorwerpen te produceren, zodanig dat ze geschikt zijn voor vele levenscyclussen, en bovendien onderling combineerbaar zijn.
SURA IMPACT zal OpenStructures, Atelier Ternier en Vivalyte in dit project begeleiden naar een optimaal werkend systeem voor (her-)verdeling, terugname, herstel en , adaptie.
Een veelbelovend project dat andere maakbedrijven moet inspireren over de eenvoud en de return van circulaire producten.