Wat is de VSME-richtlijn?
- Brecht Bouten
- 16 aug 2024
- 3 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 20 mei
Laatste update 29/04/2025!!
Met de bekendmaking van de EU Omnibus-verordening in maart 2025 is het duidelijk geworden: de VSME-richtlijn (Voluntary SME Sustainability Reporting Standard) wordt dé referentie voor duurzaamheidsrapportering van bedrijven die niet onder de CSRD vallen. Niet alleen als vrijwillige standaard, maar ook als houvast voor wie duurzaamheid wil rapporteren naar banken, klanten, leveranciers of intern wil opvolgen.
EFRAG’s tweede versie van deze richtlijn werd eind 2024 gepubliceerd en blijft intussen evolueren als centrale tool voor transparantie rond duurzaamheid bij kmo’s. Volgens de laatste berichten zou er in Juni 2026 een update komen vanuit EFRAG.
Vragen over VSME? Hier zie je onze oplossingen voor jouw bedrijf
Wat is VSME?
De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verplicht grote ondernemingen om gedetailleerd te rapporteren over hun duurzaamheidsinspanningen. Kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s) vallen hier meestal buiten. Toch worden ook zij steeds vaker bevraagd door hun klanten, banken, investeerders of overheden over hun duurzaamheidsbeleid.
Om kmo’s hierin te ondersteunen, ontwikkelde EFRAG een vrijwillige rapportage standaard, afgestemd op hun realiteit: de VSME-richtlijn.
Waarom vereenvoudigde standaarden?
voor veel kmo’s is duurzaamheid belangrijk, maar rapporteren erover vaak complex, tijdrovend en niet altijd prioritair. De VSME-richtlijn brengt daar verandering in:
Toegankelijker: minder complex dan de volledige ESRS-vereisten.
Relevanter: afgestemd op de meest gevraagde informatie van banken, klanten en leveranciers.
Stroomlijning: bedrijven hoeven niet langer telkens opnieuw ad hoc info aan te leveren.
Vooruitziend: biedt structuur voor wie wil groeien richting duurzame financiering.
De richtlijn speelt ook in op het ‘trickle-down effect’ van de CSRD: grote bedrijven die onder CSRD vallen, verwachten immers informatie van hun leveranciers – waaronder vaak kmo’s.
Voor wie zijn vereenvoudigde ESRS van toepassing?
Sinds Ursula Von der Leyen het Omnibus-voorstel van de Europese Commissie uit de doeken deed is het duidelijk: voor de overgrote meerderheid van bedrijven is duurzaamheidsrapportering níét verplicht. Enkel grote bedrijven met meer dan 1000 werknemers vallen onder de CSRD-verplichting.
➡️ Concreet: als jouw onderneming minder dan 1000 werknemers heeft, hoef je niet wettelijk te rapporteren over duurzaamheid.
Toch groeit de vraag naar betrouwbare duurzaamheidsdata – van banken, grote klanten, leveranciers en zelfs toekomstige werknemers. Transparantie over milieu-, sociale en bestuurskwesties wordt steeds vaker een commerciële troef, zelfs zonder formele verplichting. Om deze bedrijven te ondersteunen, heeft EFRAG (European Financial Reporting Advisory Group) een vrijwillige, gestandaardiseerde methode ontwikkeld: de Voluntary SME ESRS, beter bekend als de VSME-richtlijn. Niet als last of juridische verplichting, maar als een strategisch hulpmiddel om:
professioneel te communiceren over je duurzaamheidsinspanningen
vertrouwen op te bouwen bij partners en kredietverstrekkers
intern te structureren wat je al doet rond duurzaamheid
je concurrentiepositie te versterken in een veranderende markt
De VSME-standaard is dus vooral bedoeld voor bedrijven die vooruit willen: die duurzaamheid willen inzetten als hefboom voor groei, veerkracht en vertrouwen – zonder vast te lopen in complexiteit of verplichtingen.
Wat houdt de VSME-richtlijn in?
De VSME-standaard is opgebouwd rond 3 modules, in stijgende graad van complexiteit en volledigheid. De disclosures volgen de kapstok waar ook CSRD op geënt is namelijk de ESRS standaard die ESG (Environment, Social, Governance) volgt. Dit maakt het herkenbaar voor iedereen die reeds rond het thema gewerkt heeft.
BASIC MODULE:
Instapniveau voor niet beursgenoteerde kmo's, kleinere bedrijven en micro-ondernemingen. "Indien van toepassing" bepaling, irrelevante toelichtingen overslaan. 11 disclosures: numeriek en beschrijvend.
COMPREHENSIVE MODULE:
Uitbreiding voor bedrijven waarvan de zakenpartners (kredietverstrekkers, investeerders en zakelijke klanten) om uitgebreide gegevens vragen. Link met Sustainable Finance gegevenspunten. "Indien van toepassing".
7 extra disclosures.
ADDITIONAL FINANCIAL INSTITUTIONS MODULE:
Platform nog in ontwikkeling!! Momenteel nog niet beschikbaar. Koppeling aan een vereenvoudigde EU-taxonomietool om activiteiten af te stemmen op de EU doelstellingen voor duurzame financiering.
Wat is nieuw sinds de EU Omnibus-verordening?
De Omnibus-verordening heeft de positionering van VSME versterkt.
De Europese Commissie erkent de VSME-standaard nu expliciet als het voorkeurskader voor vrijwillige duurzaamheidsrapportage bij niet-CSRD-plichtige bedrijven.
Dat maakt het voor nationale overheden, banken en sectorfederaties makkelijker om één uniforme standaard te hanteren. VSME biedt dus een oplossing voor de versnippering van duurzaamheidsvragenlijsten die veel kmo’s tot nu toe ervaren. Tegelijk beweegt er iets achter de schermen: verschillende actoren zoals Febelfin en Isabel werken aan een meer uniforme en digitale aanpak voor het verzamelen en delen van ESG-gegevens. Dit wijst erop dat kmo’s in de toekomst nog eenvoudiger en veiliger hun duurzaamheidsinformatie zullen kunnen aanleveren bij uiteenlopende stakeholders.
Conclusie
De VSME-richtlijn is een veelbelovende ontwikkeling voor KMO's in België. Terwijl grote bedrijven al onder de CSRD moeten rapporteren over hun duurzaamheidsinspanningen, biedt de VSME-richtlijn kleinere bedrijven een eenvoudiger en gestroomlijnder alternatief. Deze vereenvoudigde standaarden zullen het voor een kleinere KMO gemakkelijker maken om hun rol te vervullen in de wereldwijde transitie naar duurzaamheid, en hen tegelijkertijd helpen om aan de verwachtingen van investeerders en andere belanghebbenden te voldoen. Een duurzaamheidsdashboard kan je helpen om alle data te capteren en up to date te houden.
Heb je vragen over VSME of het duurzaamheidsdashboard binnen jouw bedrijf? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen voor een vrijblijvend gesprek.
Opmerkingen